Page 23 - Demo

#tarih 021Suriye%u2019nin bug%u00fcn%u00fcn%u00fc anlamak, uluslararas%u0131 akt%u00f6rlerin Suriye konusuna yakla%u015f%u0131mlar%u0131n%u0131 analitik bir bak%u0131%u015fla de%u011ferlendirebilmek i%u00e7in tarihten ilgin%u00e7 bir %u00f6rnek olarak Palmira%u2019y%u0131 an%u0131msamakta yarar var. Roma d%u00f6neminde Palmira ad%u0131yla bilinen, Araplar%u0131n ise Tedm%u00fcr olarak isimlendirdikleri b%u00f6lgenin krali%u00e7esi Zenobia, Romal%u0131lara vergi veren yerel bir otoriteydi. Palmira, Asurlular ve Perslerden itibaren Mezopotamya ile Akdeniz aras%u0131nda kervanlar%u0131n vazge%u00e7ilmez u%u011frak yeri, dolay%u0131s%u0131yla gelir getiren b%u00fcy%u00fck bir ticari cazibe merkeziydi. Bu kervanlardan al%u0131nan y%u00fcksek ge%u00e7i%u015f %u00fccretleriyle kalk%u0131nan Palmira, Romal%u0131lar%u0131n 1. y%u00fczy%u0131l sonlar%u0131ndan itibaren s%u0131n%u0131rlar%u0131n%u0131 Do%u011fu Akdeniz%u2019de geni%u015fletmeye ba%u015flamalar%u0131 ve %u015fehir %u00fczerinde kontrol%u00fc ellerine ge%u00e7irmeleri sonras%u0131nda bile sahip olduklar%u0131 avantajlardan yoksun kalmam%u0131%u015f. Roma vatanda%u015f%u0131 olmamalar%u0131na ra%u011fmen Arap, S%u00fcryani, Arami k%u00f6kenli Palmira halk%u0131 Roma%u2019n%u0131n tan%u0131d%u0131%u011f%u0131 %u00f6zerklik ve %u00f6zel izinle rahat rahat Akdeniz%u2019de deniz ticareti yapm%u0131%u015f. Hindistan%u2019dan gelen baharat ve ipe%u011fi %u0130talya%u2019ya g%u00f6t%u00fcr%u00fcp satm%u0131%u015f ve zamanla %u015fehir bir cazibe merkezi olmu%u015f.Suriye-Hama%u2019l%u0131 bir Arap olan %u0130mparator Caracalla zaman%u0131nda Roma %u0130mparatorlu%u011fu kolonisine kat%u0131lan Palmira, Roma halk%u0131yla ayn%u0131 haklara sahip olmakla birlikte, imparatorluk vergilerini %u00f6demekten de muaf tutulmu%u015ftu. MS 267%u2019de bir suikasta kurban giden Palmiral%u0131 y%u00f6netici Odainat%u2019%u0131n ikinci kar%u0131s%u0131 Zenobia %u015fehirde y%u00f6netime el koymu%u015f ve ba%u011f%u0131ms%u0131zl%u0131%u011f%u0131n%u0131 ilan ederek kendi ad%u0131na para bast%u0131rm%u0131%u015ft%u0131. Bu durum Roma%u2019n%u0131n ho%u015funa gitmemi%u015f ve duruma m%u00fcdahale etmek i%u00e7in bir ordu g%u00f6ndermi%u015f. Zenobia, gelen orduyu bozguna u%u011fratm%u0131%u015f. Daha sonra ordular%u0131n%u0131n ba%u015f%u0131nda %u00f6nce Busra Garnizonu%u2019nu (Suriye%u2019nin g%u00fcneyinde), ard%u0131ndan da Arabistan ve M%u0131s%u0131r%u2019%u0131n bir k%u0131sm%u0131n%u0131 istila etmi%u015f. Yine kendi ad%u0131na para bast%u0131r%u0131p Roma %u0130mparatorlu%u011fu%u2019ndan da ba%u011f%u0131ms%u0131zl%u0131k isteyince barda%u011f%u0131 iyice ta%u015f%u0131rm%u0131%u015f. Roma duruma m%u00fcdahale edip Zenobia%u2019n%u0131n ordusunu %u00f6nce Antakya ve Humus%u2019ta bozguna u%u011fratm%u0131%u015f, arkas%u0131ndan da Palmira%u2019y%u0131 ku%u015fatm%u0131%u015f. Romal%u0131lar, Zenobia%u2019y%u0131 esir alm%u0131%u015f ama %u00f6ld%u00fcrmemi%u015f. Palmira, antik d%u00f6nemlerin %u00f6nemli din%u00ee ve ticari merkeziydi. 1980 y%u0131l%u0131nda UNESCO taraf%u0131ndan D%u00fcnya Miras%u0131 listesine al%u0131nan %u015fehir, son y%u0131llarda ya%u015fanan i%u00e7 sava%u015fta %u00f6nemli tahribatlara u%u011frad%u0131.Suriye, bug%u00fcnk%u00fc co%u011frafi konumundan daha geni%u015f bir alan%u0131 ifade ediyordu; %u00dcrd%u00fcn, Suriye, L%u00fcbnan, Filistin ve %u0130srail%u2019den olu%u015fuyordu.%u201cKrali%u00e7e Zeonbia'n%u0131n Palmira'ya Son Bak%u0131%u015f%u0131%u201d, Herbert Schmalz.