Page 27 - Demo
P. 27
#tarih 025tek %u00e7at%u0131 alt%u0131nda topland%u0131%u011f%u0131 laik, sosyalist bir Pan-Arap y%u00f6netimi kurmay%u0131 hedefleyen Baas Partisi%u2019nin temel hedefi Avrupa%u2019dakine benzer bir Arap R%u00f6nesans%u0131 ba%u015flatman%u0131n ve eski ihti%u015faml%u0131 g%u00fcnlere d%u00f6nmenin m%u00fcmk%u00fcn olabilece%u011fini g%u00f6stermektir. Lakin bu ideolojinin iktidara gelebildi%u011fi iki %u00fclke olan Irak ve Suriye%u2019de de g%u00f6r%u00fcld%u00fc%u011f%u00fc %u00fczere Baas rejiminin beklenen hedeflere ula%u015famad%u0131%u011f%u0131 gibi en belirgin %u00f6zelli%u011fi, %u00e7o%u011funluklar%u0131 az%u0131nl%u0131k y%u00f6netimlerinin h%u00fckm%u00fc alt%u0131na almak ve maj%u00f6r kimlikleri otoriter bir ideolojik y%u00f6nelimle bask%u0131lamak olarak %u015fekillenmi%u015ftir. %u00d6zellikle %u00fclke i%u00e7indeki etnik ve mezhepsel gruplara olan %u015fedit politikalar%u0131n yaratt%u0131%u011f%u0131 i%u00e7 hasarlar d%u0131%u015f politikadaki ta%u015fk%u0131nl%u0131klarla beslenince her iki %u00fclkede de rejimin me%u015fruiyeti sorgulan%u0131r h%u00e2le gelmi%u015ftir. Irak%u2019%u0131n Kuveyt %u00fczerindeki iddialar%u0131 ve Suriye%u2019nin L%u00fcbnan, Filistin ve %u00dcrd%u00fcn%u2019%u00fc b%u00fcy%u00fck Suriye Devleti%u2019nin bir par%u00e7as%u0131 olarak g%u00f6rmesi de %u00e7evre co%u011frafyalarla olan politik ili%u015fkileri zehirlemi%u015ftir. Suriye%u2019de laik ve sosyalist bir milliyet%u00e7ilik %u00f6rt%u00fcs%u00fcn%u00fcn arkas%u0131na gizlenen tek parti sultas%u0131n%u0131n devam%u0131n%u0131 sa%u011flamak zaman zaman %u00e7ok sert politik %u015fiddet uygulamalar%u0131n%u0131 da te%u015fvik etmi%u015ftir. Suriye halk%u0131 Baas rejiminden Esat rejimine do%u011fru evrilen s%u00fcre%u00e7te a%u011f%u0131r bir zul%u00fcm ve bask%u0131 s%u00fcrecine maruz b%u0131rak%u0131lm%u0131%u015f; 2011%u2019de bir i%u00e7 sava%u015fa evrilen %u00e7at%u0131%u015fma d%u00f6nemi sistemin b%u00fct%u00fcn a%u00e7%u0131klar%u0131n%u0131 ortaya %u00e7%u0131karm%u0131%u015ft%u0131r. Politik sorunlara ilaveten mezhepsel ve etnik ayr%u0131%u015fmalar%u0131n g%u00f6lgesinde Suriye%u2019de ne bir toplum ne de bir ulus in%u015fas%u0131 m%u00fcmk%u00fcn olmu%u015ftur. T%u0131pk%u0131 Irak%u2019taki gibi Suriye%u2019de de az%u0131nl%u0131%u011f%u0131n %u00e7o%u011funlu%u011fu y%u00f6netebilmesinin tek yolu olarak siyasal bask%u0131 ve %u015fiddetin rejimin temel karakteristi%u011fi h%u00e2line gelmesi tercih edilmi%u015f ve 21. y%u00fczy%u0131l%u0131n dinamikleri her iki %u00fclkede de de%u011fi%u015fimin fitilini ate%u015flemi%u015ftir. %u00dcst Kimlik %u0130n%u015fas%u0131n%u0131n Zorlu%u011fuSuriye ve %u00e7evre co%u011frafyas%u0131nda bir t%u00fcrl%u00fc durulmayan sular%u0131n en %u00f6nemli sebebi ku%u015fkusuz %u00e7ok kimlikli bir imparatorlu%u011fun bakiyesi olan bu topraklarda birle%u015ftirici ve toparlay%u0131c%u0131 bir %u00fcst kimlik in%u015fas%u0131n%u0131n zorlu%u011fu olmu%u015ftur. Osmanl%u0131%u2019dan artakalan topraklar %u00fczerinde halen var olan k%u0131rktan fazla devlet aras%u0131nda, ulusla%u015fma s%u00fcrecini hen%u00fcz tamamlayamam%u0131%u015f hemen her %u00fclkede irili ufakl%u0131 kimlik (etnik ve mezhepsel) sorunlar%u0131n%u0131n varl%u0131%u011f%u0131 m%u00fczmin %u00e7at%u0131%u015fmalar%u0131n temel besleyicisi olagelmi%u015ftir. Ancak unutulmamal%u0131d%u0131r ki zaman zaman Avrupa%u2019daki Otuz Y%u0131l Sava%u015flar%u0131%u2019na benzetilen Orta Do%u011fu%u2019daki kimlik %u00e7at%u0131%u015fmalar%u0131n%u0131n ard%u0131nda hem devlet i%u00e7i sosyoekonomik m%u00fccadeleler hem de devletler aras%u0131nda s%u00fcregiden stratejik rekabet de bulunmaktad%u0131r. Bu nedenle kimlik %u00fczerinden %u015fekillenen %u00e7at%u0131%u015fmalar%u0131n ekonomik, jeostratejik ve psikopolitik uzan%u0131mlar%u0131n%u0131 g%u00f6z ard%u0131 etmek bizi yanl%u0131%u015f sonu%u00e7lara g%u00f6t%u00fcrebilir. Suriye ve Levant B%u00f6lgesi%u2019ni g%u00f6steren harita.Be%u015far Esad, 2001%u2019de ba%u015flayan ve 13 y%u0131l s%u00fcren i%u00e7 sava%u015ftan sonra 2024 y%u0131l%u0131 sonunda %u00fclkesini terk ederek Rusya%u2019ya s%u0131%u011f%u0131nd%u0131.1890'l%u0131 y%u0131llarda %u015eam.KAYNAK: LIBRARY OF CONGRESS AR%u015e%u0130V%u0130KAYNAK: DEPO PHOTOS