Page 33 - Demo
P. 33


                                    #tarih 031Arslan Yabgu%u2019nun O%u011flu Kutalm%u0131%u015f%u2019%u0131n M%u00fccadelesiArslan Yabgu hapsedildi%u011fi s%u0131rada yan%u0131nda b%u00fcy%u00fck o%u011flu Kutalm%u0131%u015f da bulunuyordu. Kutalm%u0131%u015f, Sel%u00e7uklular%u2019%u0131n me%u015fru y%u00f6neticisi olan babas%u0131 Arslan Yabgu%u2019nun %u00f6l%u00fcm%u00fcnden sonra aileyi y%u00f6netme hakk%u0131n%u0131n kendi hakk%u0131 oldu%u011funu d%u00fc%u015f%u00fcnmekle birlikte, hanedan i%u00e7indeki g%u00fcc%u00fc hen%u00fcz yeterli olmad%u0131%u011f%u0131 i%u00e7in Tu%u011frul Bey ile birlikte hareket etmeyi tercih etti. Tu%u011frul ve %u00c7a%u011fr%u0131 beylerle birlikte sava%u015f%u00e7%u0131l%u0131k y%u00f6n%u00fcnden ailenin en g%u00fc%u00e7l%u00fc %u00fc%u00e7%u00fcnc%u00fc %u00fcyesi olan Yusuf Yinal%u2019%u0131n o%u011flu %u0130brahim Yinal%u2019%u0131n da onlarla birlikte hareket etmesi Kutalm%u0131%u015f%u2019%u0131n bu karar%u0131 almas%u0131nda etkili olmu%u015ftu. Kutalm%u0131%u015f, Sel%u00e7uklular%u2019%u0131n kurulu%u015f m%u00fccadelesinin en etkili akt%u00f6rlerinden birisi oldu. Gerek Gazneliler gerekse Bizans ve Ermenilerle yap%u0131lan sava%u015flarda aktif bir %u015fekilde rol ald%u0131. Tu%u011frul Bey devrinde Azerbaycan%u2019%u0131n fethiyle g%u00f6revlendirilen %u0130brahim Yinal%u2019%u0131n yan%u0131nda yer alan isimlerden birisi yine Kutalm%u0131%u015f oldu. Bu ikili ba%u015fta Bizans kar%u015f%u0131s%u0131nda 1048 y%u0131l%u0131nda kazan%u0131lan Pasinler Zaferi olmak %u00fczere b%u00fcy%u00fck siyasi ba%u015far%u0131lar elde ederek Sel%u00e7uklu y%u00f6netimi i%u00e7erisinde hayli sivrilmi%u015fler, h%u00e2liyle bu durum Tu%u011frul Bey%u2019i de tedirgin etmi%u015fti. Zaman i%u00e7erisinde Tu%u011frul Bey%u2019in iyice g%u00fc%u00e7lenmesi, Abbasi halifesini bask%u0131 alt%u0131na almas%u0131, %u00fclkesinin s%u0131n%u0131rlar%u0131n%u0131 geni%u015fletmesi, G%u00fcrc%u00fcleri vergiye ba%u011flamas%u0131 ve nihayetinde kendi %u00f6z ye%u011fenlerini devletin %u00f6nemli y%u00f6netim kademelerine getirmek suretiyle daha i%u00e7e d%u00f6n%u00fck ve merkeziyet%u00e7i bir politika izlemeye ba%u015flamas%u0131, kurulu%u015fun temel dinamikleri olan Sel%u00e7uklu emirleri aras%u0131nda alttan alta bir muhalefetin olu%u015fmas%u0131na da neden olmaktayd%u0131. Bu %u00e7er%u00e7evede idarede kendisine bi%u00e7ilen rol%u00fcn yetersiz oldu%u011fundan hareketle ilk isyan eden %u015fehzade %u0130brahim Yinal oldu. T%u00fcrkmen z%u00fcmrelerinin %u00e7ok sevdi%u011fi bir isim olan %u0130brahim Yinal, Tu%u011frul Bey%u2019i hayli zor durumda b%u0131rakan bir isyan %u00e7%u0131karm%u0131%u015f olsa da Alp Arslan%u2019%u0131n da deste%u011fini alan Tu%u011frul Bey taraf%u0131ndan %u00f6ld%u00fcr%u00fcld%u00fc. %u0130brahim Yinal%u2019%u0131n ortadan kald%u0131r%u0131lmas%u0131yla ba%u015fs%u0131z kalan T%u00fcrkmenler bu defa Kutalm%u0131%u015f%u2019%u0131n etraf%u0131nda topland%u0131. Ba%u015ftan beri y%u00f6netimin kendi ailesinin hakk%u0131 oldu%u011funu d%u00fc%u015f%u00fcnen Kutalm%u0131%u015f, Tu%u011frul Bey%u2019in ye%u011fenlerinden S%u00fcleyman%u2019%u0131 veliaht ilan etmesi %u00fczerine, saltanat%u0131n kendi hakk%u0131 oldu%u011fu, babas%u0131 Arslan Yabgu%u2019nun hapse d%u00fc%u015fmeden %u00f6nce O%u011fuzlar%u0131n yabgusu oldu%u011fu i%u00e7in bu vazifeyi %u015fimdi de kendisinin %u00fcstlenmesi gerekti%u011fi d%u00fc%u015f%u00fcncesiyle 1061 y%u0131l%u0131nda isyan bayra%u011f%u0131n%u0131 a%u00e7t%u0131. Onun isyan etti%u011fi s%u0131rada Tu%u011frul Bey, Abbasi halifesinin k%u0131z%u0131 Seyyide Hatun%u2019la evlilik i%u015flerini y%u00fcr%u00fctt%u00fc%u011f%u00fc i%u00e7in yeterince tedbir alamam%u0131%u015f, bu durum Kutalm%u0131%u015f%u2019%u0131 daha da g%u00fc%u00e7lendirmi%u015fti. 4 Eyl%u00fcl 1063%u2019te Tu%u011frul Bey vefat etti%u011finde yakla%u015f%u0131k iki y%u0131ld%u0131r devam eden Kutalm%u0131%u015f%u2019%u0131n isyan%u0131 h%u00e2len bast%u0131r%u0131lamam%u0131%u015ft%u0131. Bu isyanda karde%u015fi Resul Tegin de onunla birlikte hareket ediyordu. Alp Arslan Sel%u00e7uklu taht%u0131na %u00e7%u0131kt%u0131%u011f%u0131nda Kutalm%u0131%u015f, Sel%u00e7uklular%u2019%u0131n ba%u015fkenti Rey%u2019i ku%u015fatm%u0131%u015ft%u0131. Ancak Alp Arslan%u2019%u0131n g%u00fc%u00e7l%u00fc ordusu kar%u015f%u0131s%u0131nda direnemeyen Kutalm%u0131%u015f, sava%u015f%u0131 kaybetti. Sava%u015f s%u0131ras%u0131nda karde%u015fi Resul Tegin ve o%u011flu S%u00fcleyman %u015eah esir d%u00fc%u015ft%u00fc. H%u0131zla kendisinin kontrol%u00fcndeki Girdk%u00fbh Kalesi%u2019ne do%u011fru %u00e7ekilen Kutalm%u0131%u015f, yolu %u00fczerindeki kayal%u0131k bir b%u00f6lgede at%u0131ndan d%u00fc%u015ferek %u00f6ld%u00fc. Rey%u2019e getirilen cenazesi kendisine kar%u015f%u0131 isyan etti%u011fi amcas%u0131n%u0131n o%u011flu Tu%u011frul Bey%u2019in t%u00fcrbesine defnedildi. %u201cy%u00f6netimin kendi ailesinin hakk%u0131 oldu%u011funu d%u00fc%u015f%u00fcnen kutalm%u0131%u015f, tu%u011frul bey%u2019in ye%u011fenlerinden s%u00fcleyman%u2019%u0131 veliaht ilan etmesi %u00fczerine, saltanat%u0131n kendi hakk%u0131 oldu%u011fu, babas%u0131 arslan yabgu%u2019nun hapse d%u00fc%u015fmeden %u00f6nce o%u011fuzlar%u0131n yabgusu oldu%u011fu i%u00e7in bu vazifeyi %u015fimdi de kendisinin %u00fcstlenmesi gerekti%u011fi d%u00fc%u015f%u00fcncesiyle 1061 y%u0131l%u0131nda isyan bayra%u011f%u0131n%u0131 a%u00e7t%u0131.%u201dSel%u00e7uklular%u2019%u0131 sava%u015f meydan%u0131nda g%u00f6steren bir tasvir.Tu%u011frul Bey ve %u00c7a%u011fr%u0131 Bey%u2019i sava%u015f meydan%u0131nda g%u00f6steren bir tasvir.KAYNAK: HISTORYMAPS
                                
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37